احادیث امیرالمؤمنین علی علیه السلام17430 حدیث

قرآن:
(يا دَاوُدُ إِنَّا جَعَلْناكَ خَلِيفَةً فِي الْأَرْضِ فَاحْكُمْ بَيْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ وَلَا تَتَّبِعِ الْهَوَى فَيُضِلَّكَ عَنْ سَبِيلِ اللّه ِ إِنَّ الَّذِينَ يَضِلُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللّه ِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِيدٌ بِما نَسُوا يَوْمَ الْحِسابِ) .

«اى داوود! ما تو را در زمين خليفه (جانشين) گردانيديم. پس ميان مردم به حق داورى كن و زنهار كه از هوس پيروى كنى كه تو را از راه خدا به در كند. در حقيقت كسانى كه از راه خدا به در مى روند به [سزاى ]آن كه روز حساب را فراموش كرده اند، عذابى سخت خواهند داشت».

الإمامُ عليٌّ عليه السلام ـ لِشُرَيحٍ ـ : يا شُرَيحُ ، قدجَلَستَ مَجلِسا لا يَجلِسُهُ إلّا نَبيٌّ أو وَصيُّ نَبيٍّ أو شَقيٌّ .

امام على عليه السلام ـ به شريح ـ فرمود: اى شريح! تودر جايى نشسته اى كه جز پيامبرى يا وصىّ پيامبرى و يا شقاوتمندى در آن جا نمى نشيند.

مسیر این حدیث در کتابخانه : منتخب میزان الحکمه حدیث شماره : 1205270

نمایش منبع

عنه عليه السلام ـ مِن كتابٍ كَتَبَهُ للأشتَرِ لَمّا وَلّاهُ على مِصرَ ـ : ثُمّ اختَرْ لِلحُكمِ بينَ الناسِ أفضَلَ رَعِيَّتِكَ في نَفسِكَ ، ممَّن لا تَضيقُ بهِ الاُمورُ ، ولا تُمَحِّكُهُ الخُصومُ ، ولا يَتَمادى في الزَّلَّةِ ، ولايَحصَرُ مِنَ الفَيءِ إلَى الحَقِّ إذا عَرَفَهُ ، ولا تُشرِفُ نَفسُهُ على طَمَعٍ ، ولا يَكتَفي بأدنى فَهمٍ دونَ أقصاهُ ، وأوقَفَهُم في الشُّبُهاتِ ، وآخَذَهُم بالحُجَجِ وأقَلَّهُم تَبَرُّما بمُراجَعَةِ الخَصمِ ، وأصبَرَهُم على تَكشُّفِ الاُمورِ ، وأصرَمَهُم عِند اتِّضاحِ الحُكمِ ، مِمّن لا يَزدَهيهِ إطراءٌ ، ولا يَستَميلُهُ إغراءٌ ، واُولئكَ قَليلٌ ، ثُمّ أكثِر تَعاهُدَ (تَعهُّدَ) قَضائهِ .

امام على عليه السلام ـ در فرمان استاندارى مصر به مالك اشتر ـ نوشت : براى داورى ميان مردم، بهترين و برترين فردى را كه به نظرت مى رسد از ميان رعيت انتخاب كن؛ كسى كه كارها بر او تنگ نيايد [و از حل اختلافات در نماند] و [ستيزه گرى ]طرفين دعوا او را به لجاجت و پافشارى در رأى خويش وا ندارد ، در لغزش فرو نرود و هر گاه حقيقت را شناخت [و به حكم نادرست خود پى برد]، از بازگشت به حق خوددارى نكند و خويشتن را در پرتگاه طمع ننشاند و به فهم سطحى قضايا بسنده نكند و دنبال فهم عميق و دقيق آنها باشد. در موارد شبهه ناك بيش از همه درنگ و احتياط كند و بيش از همه دنبال دليل و برهان باشد و از مراجعه داد خواهان كمتر به ستوه آيد و در كشف حقيقت دعاوى، از همه شكيباتر باشد و چون حقيقت روشن شد [در صدور حكم]، از هر كس ديگر بيشتر قاطعيت نشان دهد. كسى باشد كه مدح و ستايش، او را فريفته و خودبين نسازدوتشويق وتحريك، او را به سويى متمايل نسازد و البته چنين كسانى اندك شمارند. آن گاه، خودت به كار قضاوت او بسيار رسيدگى كن.

مسیر این حدیث در کتابخانه : منتخب میزان الحکمه حدیث شماره : 1205271

نمایش منبع

الإمامُ عليٌّ عليه السلام ـ لِشُرَيحٍ ـ : ثُمّ واسِ بينَ المسلمينَ بوَجهِكَ ومَنطِقِكَ ومَجلِسِكَ ، حتّى لا يَطمَعَ قَريبُكَ في حَيفِكَ ، ولا يَيأسَ عَدُوُّكَ مِن عَدلِكَ .

امام على عليه السلام ـ به شريح ـ فرمود : ميان مسلماناندر نگاه كردن و سخن گفتن و نشستنت برابرى را رعايت كن، تا نزديكانت به جانبدارى (ستم) تو اميد نبندند و دشمنانت از دادگرى تو،نوميد نشوند.

مسیر این حدیث در کتابخانه : منتخب میزان الحکمه حدیث شماره : 1205281

نمایش منبع

الإمامُ عليٌّ عليه السلام ـ لأبي الأسوَدِ الدُّؤَليِّ لمّا سَألَهُعن عِلّةِ عَزلِهِ عنِ القَضاءِ وهُو لم يَخُنْ ولم يَجنِ ـ : إنّي رَأيتُ كلامَكَ يَعلُو على كلامِ الخَصمِ .

امام على عليه السلام ـ در پاسخ به ابو الاسود دؤلى كه پرسيد چرا او را با آن كه مرتكب خيانت و جنايتى نشده است از منصب قضا بركنار كرد ـ فرمود : ديدم كه صدايت را از صداى خصم بالاتر مى برى.

مسیر این حدیث در کتابخانه : منتخب میزان الحکمه حدیث شماره : 1205282

نمایش منبع

الإمامُ عليٌّ عليه السلام ـ لِشُرَيحٍ ـ : إيّاكَ والتَّضَجُّرَوالتَّأذِّيَ في مَجلِسِ القَضاءِ ، الذي أوجَبَ اللّه ُ فيهِ الأجرَ ، ويُحسِنُ فيهِ الذُّخرَ لِمَن قَضى بالحَقِّ .

امام على عليه السلام ـ به شريح ـ فرمود : مبادا درمجلس قضاوت اظهار خستگى و ناراحتى كنى؛ مجلسى كه خداوند در آن پاداش قرار داده و براى كسى كه به حق داورى كند ذخيره خوبى در نظر گرفته است.

مسیر این حدیث در کتابخانه : منتخب میزان الحکمه حدیث شماره : 1205283

نمایش منبع

الإمامُ عليٌّ عليه السلام ـ لِشُرَيحٍ ـ : لا تُسارَّ أحَدا فيمَجلِسِكَ ، وإن غَضِبتَ فَقُمْ ، فلا تَقضِيَنَّ فأنتَ غَضبانُ .

امام على عليه السلام ـ خطاب به شريح ـ فرمود : در مجلس قضا با كسى در گوشى صحبت مكن و اگر عصبانى شدى، برخيز و در حال خشم هرگز داورى مكن.

مسیر این حدیث در کتابخانه : منتخب میزان الحکمه حدیث شماره : 1205285

نمایش منبع

الإمامُ عليٌّ عليه السلام ـ لِشُرَيحٍ ـ : ولا تَقعُدَنَّ فيمَجلِسِ القَضاءِ حتّى تَطعَمَ .

امام على عليه السلام ـ خطاب به شريح ـ فرمود : هرگزدر مجلس قضاوت منشين، مگر اين كه قبلاً چيزى بخورى.

مسیر این حدیث در کتابخانه : منتخب میزان الحکمه حدیث شماره : 1205288

نمایش منبع

الإمامُ عليٌّ عليه السلام : يَدُ اللّه ِ فوقَ رَأسِ الحاكِمِ تُرَفرِفُ بالرَّحمَةِ ، فإذا حافَ وَكَلَهُ اللّه ُ إلى نفسِهِ .

امام على عليه السلام : دست رحمت خدا بر فراز سرقاضى در حركت است. پس هر گاه ستم (حق كشى) كند، خداوند او را به خودش وا مى گذارد.