حديث و آيات: برادرى ميان ياران پيامبر

امام على عليه السلام : چون پيامبر خدا به مدينه آمد ، ميان ياران مهاجر و انصار خود ، پيمان برادرى برقرار ساخت و ميراثبرى را بر اساس برادرىِ دينى گذاشت ، نه بر اساس خويشاوندى. اين گفته خداوند متعال نيز اشاره به اين مطلب است : «كسانى كه ايمان آورده و هجرت كرده اند و در راه خدا با مال و جان خود ، جهاد نموده اند و كسانى كه [مهاجران را ]پناه داده و يارى كرده اند ، آنانْ خويشاوندان يكديگرند» ، تا آن جا كه خداوند سبحان مى فرمايد : «كسانى كه ايمان آورده اند ، ولى هجرت نكرده اند، خويشاوندان شما نيستند ، تا آن كه هجرت كنند» . بدين ترتيب، خويشاوندان [سببى و نَسَبى ]را از حكم ميراث ، خارج ساخت و آن را مخصوص اهل مهاجرت و خاصّ اهل دين قرار داد .
سپس خداوند متعال باز به اين مطلب بازگشت و فرمود : «آنان كه كفر ورزيدند ، خويشاوندان يكديگرند و اگر چنين نكنيد [و كافران را نيز ميراثبرِ خود قرار دهيد] ، فتنه و فساد بزرگى در زمين ، رخ خواهد داد» . در نتيجه ، اگر از مسلمانان كسى مى مُرد ، ميراث و آنچه برجاى مى نهاد ، تنها به برادر دينى اش مى رسيد، نه به خويشان و خويشاوندانِ نزديك.
چون اسلامْ نيرومند گشت، خداوند ، اين آيه را نازل ساخت : «پيامبر به مؤمنان ، از خودشان سزاوارتر است و زنانش ، مادران مؤمنان هستند و در كتاب خدا، خويشاوندان ، نسبت به يكديگر ، سزاوارتر از مؤمنان و مهاجران اند ، مگر آن كه بخواهيد به دوستان خود نيكى كنيد . اين حكم ، در كتاب خدا نوشته شده است» . اين است معناى نسخ آيه ميراث .