آيات محكم و متشابه

الإمامُ عليٌّ عليه السلام ـ لمّا سُئلَ عن تَفسيرِ المُحكَمِ و المُتَشابِهِ مِن كتابِ اللّه ِ عَزَّ و جلَّ ـ : أمّا المُحكَمُ الذي لم يَنسَخْهُ شيءٌ مِن القرآنِ فهُو قَولُ اللّه ِ عَزَّ و جلَّ : «هُوَ الّذي أنزَلَ عَلَيكَ الكِتابَ مِنهُ آياتٌ مُحْكَماتٌ هُنَّ اُمُّ الكِتابِ و اُخَرُ مُتَشابِهاتٌ» و إنّما هَلَكَ الناسُ في المُتَشابِهِ لأنَّهُم لم يَقِفُوا على مَعناهُ و لَم يَعرِفُوا حَقيقَتَهُ ، فَوَضَعُوا لَهُ تأويلاتٍ مِن عندِ أنفُسِهِم بآرائهِم و استَغنَوا بذلكَ عن مَسألةِ الأوصياءِ ···
و أمّا المُتَشابِهُ مِن القرآنِ فهُو الذي انحَرَفَ مِنهُ ، مُتَّفِقُ اللَّفظِ مُختَلِفُ المَعنى ، مِثلُ قَولِهِ عَزَّ و جلَّ : «يُضِلُّ اللّه ُ مَن يَشاءُ و يَهدِي مَن يَشاءُ» .فَنَسَبَ الضَّلالَةَ إلى نفسِهِ في هذا المَوضِعِ ، و هذا ضَلالُهُم عن طريقِ الجَنّةِ بفِعلِهِم ، و نَسَبَهُ إلَى الكُفّارِ في مَوضِعٍ آخَرَ و نَسَبَهُ إلَى الأصنامِ في آيَةٍ اُخرى .

امام على عليه السلام ـ در پاسخ به سؤال از معناى محكم و متشابه در كتاب خداوند عزّ و جلّ ـ فرمود : محكم، آن آيه اى است كه چيزى از قرآن آن را نسخ نكرده است؛ اين است سخن خداوند عزّ و جلّ كه مى فرمايد: «اوست كسى كه كتاب را بر تو نازل كرد. برخى از آن آياتى محكمند كه اساس كتابند و برخى ديگر متشابهند». مردم، در آيات متشابه به هلاكت افتاده اند؛ زيرا معناى آنها را نفهميدند و حقيقت آنها را نشناختند. از اين رو، با آراى شخصىِ خود، آنها را تأويل و توجيه كردند و بدين سان خود را از رجوع به اوصيا و پرسيدن از آنها بى نياز دانستند···
امّا متشابه قرآن، آن است كه از [معناى واقعى از ظاهر ]آن منحرف شده است. لفظش يكى و معنايش متفاوت است، مانند اين سخن خداوند عزّ و جلّ: «خدا هر كه را بخواهد بيراه مى نهد و هر كه را خواهد هدايت مى كند». در اين جا بيراه نهادن را به خودش نسبت داده است و اين بيراه نهادن آنها از راه بهشت است به سبب افعال و اعمال خودشان. در جايى ديگر گمراهى را به كفّار نسبت داده و در آيه اى ديگر به بتها منتسب كرده است.

نمایش منبع

الإمامُ الصّادقُ عليه السلام ـ لمّا سُئلَ عنِ المُحكَمِ و المُتَشابِهِ ـ : المُحكَمُ ما نَعمَلُ بهِ ، و المُتَشابِهُ ما اشتَبَهَ على جاهِلِهِ .

امام صادق عليه السلام ـ در پاسخ به سؤال از محكم و متشابه ـ فرمود : محكم ، آن آيه اى است كه به آن عمل مى كنيم و متشابه، آيه اى است كه بر كسى كه از آن شناخت ندارد مشتبه مى شود.

نمایش منبع

عنه عليه السلام ـ أيضا ـ : المُحكَمُ ما يُعمَلُ بهِ ، و المُتَشابِهُ الذي يُشبِهُ بَعضُهُ بَعضا . .

امام صادق عليه السلام ـ در پاسخ به همين پرسش ـ فرمود : محكم ، آن است كه بدان عمل مى شود و متشابه، آن است كه برخى از آن با برخى ديگر شبيه است .

نمایش منبع

عنه عليه السلام : إنّ القرآنَ فيهِ مُحكَمٌ و مُتَشابِهٌ ، فأمّا المُحكَمُ فنُؤمِنُ بهِ و نَعمَلُ بهِ و نَدينُ بهِ ، و أمّا المُتَشابِهُ فنُؤمِنُ بهِ و لا نَعمَلُ بهِ .

امام صادق عليه السلام : همانا در قرآن محكمى است و متشابهى. به آياتِ محكم، ايمان داريم و بدانها عمل مى كنيم و به آياتِ متشابه، ايمان داريم ولى به كارشان نمى بنديم.

نمایش منبع

الإمامُ الرِّضا عليه السلام : مَن رَدَّ مُتَشابِهَ القرآنِ إلى مُحكَمِهِ هُدِيَ إلى صِراطٍ مُستَقيمٍ ..

امام رضا عليه السلام : هركه متشابه قرآن را به محكمِ آن ارجاع دهد، به راه راست هدايت شده است.

نمایش منبع

فهرست میزان الحکمه ج9

امام كاظم عليه‏ السلام:

لَيْسَ مِنّا مَنْ لَمْ يُحاسِبْ نَفْسَهُ فى كُلِّ يَوْمٍ فَاِنْ عَمِلَ خَيْرا اسْتَزادَ اللّه‏َمِنْهُ وَ حَمِدَ اللّه‏َ عَلَيْهِ وَ اِنْ عَمِلَ شَيْئا شَرّا اسْتَغْفَرَ اللّه‏َ وَ تابَ اِلَيْهِ؛

از ما نيست كسى كه هر روز اعمال خود را محاسبه نكند تا اگر نيكى كرده از خدا بخواهد بيشتر نيكى كند و خدا را بر آن سپاس گويد و اگر بدى كرده از خدا آمرزش بخواهد و توبه نمايد.

الاختصاص، ص 26

ادامــه »

:: دسته بندي احاديث بر اساس نام معصوم(ع) ::

ادامــه »

تــعــداد كــتــابــهــا : 111

تــعــداد احــاديــث : 45456

تــعــداد تــصــاویــر : 3838

تــعــداد حــدیــث روز : 685